Andrzej Oślizło, prezes Develii

W lutym br. opublikowaliśmy nową strategię na lata 2021-2025, która przewiduje zwiększenie wartości spółki poprzez wzrost skali działalności. Chcemy skoncentrować się na segmencie mieszkaniowym i istotnie zmniejszyć zaangażowanie w segmencie komercyjnym, a odzyskane środki reinwestować w mieszkania i segment najmu instytucjonalnego. Na rynku PRS zamierzamy realizować powtarzalne projekty w skali 300-400 lokali rocznie. Rozważamy rozwój tego segmentu działalności w oparciu o partnerstwo z jednym z wybranych graczy strategicznych. Struktura udziału mieszkań na wynajem jest w Polsce sporo niższa niż na wybranych rynkach zachodnich, więc widzimy w tym obszarze potencjał do wzrostu. Ponadto wartość transakcji instytucjonalnych na rynku mieszkaniowym wzrosła w Europie siedmiokrotnie w ostatnich 10 latach, co jest dowodem na to, że jest to obszar rozwijający się i atrakcyjny dla inwestorów. W Polsce również pojawiają się kolejne podmioty zainteresowane tego typu działalnością. Czynnikiem przemawiającym za atrakcyjnością segmentu PRS jest również to, że pozwala na szybszą rotację kapitału i zwiększa elastyczność związaną z zagospodarowaniem dostępnych gruntów.

Zbigniew Juroszek, prezes Atal 

Jesteśmy świadkami wielu zmian na rynku mieszkaniowym, w tym również tych właścicielskich. Jednak od początku funkcjonowania stawiamy na organiczny rozwój. W taki sposób debiutowaliśmy w kolejnych miastach w Polsce. Z uwagi na czołową pozycję na polskim rynku dostajemy propozycje i pytania o zaangażowanie w prywatny sektor nieruchomości na wynajem. Jednak obecnie nie przewidujemy przesunięcia sprzedaży z rynku detalicznego na rynek PRS. Taki model współpracy z klientem instytucjonalnym i funduszami na ten moment nie jest dla nas atrakcyjny. Realizowany model działalności firmy w oparciu o sprzedaż detaliczną pozostaje tym docelowym.

Polacy wolą posiadać mieszkania niż je wynajmować. Dlatego sprzedaż skierowana do klientów indywidualnych jest modelem efektywnym, który zapewnia satysfakcjonujące marże. Choć zakupy inwestycyjne na polskim rynku mieszkaniowym odpowiadają za istotną część popytu, wciąż są one jednak domeną głównie osób prywatnych.  

Mariola Żak, dyrektor marketingu i sprzedaży Aurec Home

Rynek deweloperski w Polsce jest bardzo rozdrobniony i mocno lokalny. Co jakiś czas pojawia się temat jego konsolidacji. Niektóre firmy łączą siły. Aurec Home jest niezależnym deweloperem z dużym doświadczeniem na międzynarodowych rynkach. Dlatego bierzemy pod uwagę i jesteśmy otwarci na realizacją różnych inwestycji we współpracy z innymi inwestorami i instytucjami.

Małgorzata Ostrowska, dyrektor Pionu Marketingu i Sprzedaży w J.W. Construction Holding S.A.

Mamy już duże doświadczenie jako inwestor realizujący projekty aparthotelowo-komercyjne. Jesteśmy właścicielem Aparthotelu Jerozolimskie Invest, w którym część apartamentów wprowadziliśmy do sprzedaży, a część można wynająć w atrakcyjnej cenie. Lokale wyposażone są w aneks kuchenny, więc mogą być przeznaczone na potrzeby biurowe albo mieszkaniowe. Dla kupujących ważne jest, że mają indywidualną księgę wieczystą. Jesteśmy również zarządcą i właścicielem Aparthotelu Varsovia Apartamenty Kasprzaka, w którym oferujemy lokale na wynajem. Z końcem bieżącego roku powstanie jeszcze 170 nowych apartamentów inwestycyjnych w warszawskim, mieszkalno-biurowo-aparthotelowym wieżowcu Bliska Wola Tower.

Monika Perekitko, członek zarządu Matexi Polska

Jesteśmy jednym z liderów i prekursorów rynku PRS w Polsce. W 2016 roku jako pierwsi przeprowadziliśmy transakcję sprzedaży będącego w budowie całego budynku mieszkalnego Apartamenty Pereca na rzecz wyspecjalizowanego funduszu inwestycyjnego. Rok temu sfinalizowaliśmy druga transakcję  na rynku PRS, będący w trakcie budowy projekt przy ulicy Puławskiej 186 dostosowany został do potrzeb najmu. Planujemy dalsze działania z wykorzystaniem dotychczasowych doświadczeń w sektorze PRS.

Joanna Chojecka, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu na Warszawę i Wrocław w Robyg SA.

Na rynku pojawiają się nowi, zagraniczni gracze, tak było także w czasie poprzedniego kryzysu gospodarczego. Obecnie przyglądamy się temu z zainteresowaniem, ale rynek naszych klientów podstawowych, osób kupujących pierwsze lub kolejne mieszkanie jest wciąż relatywnie mocny. W przyszłości nie wykluczamy transakcji opartych na dużych inwestorach.

Adrian Potoczek, dyrektor ds. Sprzedaży i Marketingu w Wawel Service

Planujemy wejść we współpracę i realizować projekty z gminami na terenie województwa śląskiego. Chcielibyśmy wykorzystać nową ustawę „lokal za grunt” i we współpracy z gminą budować mieszkania statusowe na potrzeby gminy. Inicjatywa polega na tym, że inwestor buduje budynek  i przekazuje część mieszkań samorządowi gminnemu w zamian za grunt, a gmina może w ten sposób zwiększyć swoje zasoby mieszkaniowe. W kwestii konsolidacji z innymi deweloperami jesteśmy zawsze otwarci na propozycje i bierzemy pod uwagę wszelkie możliwości.

Janusz Miller, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu Home Invest

Oczywiście bierzemy pod uwagę różne kierunki działania na przyszłość. Jednak obecnie najbardziej skupiamy się na pozyskaniu nowych gruntów pod kolejne inwestycje mieszkaniowe. Chcemy jak najlepiej wykorzystać czas, w którym zapotrzebowanie na mieszkania ze strony klientów indywidualnych jest największe. Oczywiście obserwujemy także coraz większe zainteresowanie naszymi inwestycjami ze strony klientów instytucjonalnych.  

Wojciech Chotkowski, prezes zarządu Aria Development

Jesteśmy otwarci na nowe inicjatywy i propozycje współpracy. Na bieżąco analizujemy sytuację rynkową, dane ekonomiczne i rozważamy różne możliwości rozwoju.

Boaz Haim, prezes Ronson Development

Naszą strategią jest konsekwentny, stabilny rozwój firmy, dlatego stale szukamy możliwości podjęcia dodatkowych działań. Nie zapominamy jednak, że naszą główną aktywnością jest sprzedaż mieszkań ich ostatecznym nabywcom. Ku naszej wielkiej radości, wielu deweloperów i inwestorów uważa Ronson Development za stabilną i profesjonalną firmę, a w związku z tym otrzymujemy wiele propozycji współpracy.  Oczywiście nie wykluczamy wspólnych przedsięwzięć z innymi deweloperami bądź inwestorami, pod warunkiem, że będą one zgodne z obszarem naszej działalności i realizowane z zachowaniem najwyższych standardów.

Edyta Kołodziej, dyrektor sprzedaży i marketingu w Nickel Development

Obserwujemy rynek i obecnie nie wykluczamy żadnego ze scenariuszy współpracy z podmiotami zewnętrznymi. Wszystko zależy jednak od konkretnych projektów i warunków współpracy, jakie potencjalni partnerzy są skłonni nam zaproponować. 

Stawiamy od lat na dywersyfikację portfela. Staramy się zawsze mieć w ofercie zróżnicowane produkty, atrakcyjne dla różnych grup klientów. Dużą wagę przywiązujemy do analizy potencjału poszczególnych projektów i realizacji. Spędzamy mnóstwo czasu na researchu i sprawdzaniu różnych scenariuszy, szukamy nisz. Dlatego z całą pewnością będziemy szczegółowo analizować tego typu możliwości.

Tomasz Czubak, dyrektor Przygotowania Projektów Deweloperskich w Jakon

W najbliższym czasie nie planujemy rozwijać w naszych strukturach najmu instytucjonalnego. Wychodzimy z założenia, iż tym tematem zajmują się wyspecjalizowane podmioty, a my skupiamy się na zaspokajaniu potrzeb grupy naszych dotychczasowych klientów. Oczywiście śledzimy trendy rynkowe i być może w przyszłości zmienimy podejście.

Zuzanna Należyta, dyrektor ds. handlowych w Eco Classic

Jesteśmy otwarci na różne formy współpracy i nie zamykamy się na żaden segment rynku.

Sebastian Barandziak, prezes zarządu Dekpol Deweloper

Niezmiennie skupiamy się głównie na sprzedaży mieszkań klientom indywidualnym. W naszej opinii PRS może być jednak ciekawą alternatywą dla tradycyjnego modelu budowy i sprzedaży mieszkań użytkownikom końcowym. Z uwagą przyglądamy się inwestorom instytucjonalnym działającym na rynku PRS i w najbliższej przyszłości planujemy rozwijać współpracę z inwestorami instytucjonalnymi.