2012-04-16
Żyjemy w czasach, kiedy troska o środowisko naturalne przestaje być wyłącznie domeną ekologów. Jaką rolę w budowaniu ekologicznej świadomości mogą odgrywać dzieci?

– Proces, którego celem jest wyrobienie u człowieka poczucia szacunku i odpowiedzialności wobec środowiska, trwa latami. Dlatego warto wpajać dzieciom proekologiczne postawy już od najmłodszych lat – przekonuje Dorota Kalinowska, psycholog, ekspert Akademii Misia Haribo.

 

Każdy etap rozwoju rządzi się swoimi prawami. Po przyjściu na świat dziecko w naturalny sposób przyjmuje sposób funkcjonowania rodziców, którzy są wówczas dla niego jedynym i niepowtarzalnym wzorcem zachowań. – Małe dzieci uczą się przez obserwację i naśladowanie. Jeśli mama korzysta z pieluszek wielokrotnego użytku, dla dziecka stają się one czymś normalnym i powszednim. Podobnie jest z ekologicznym jedzeniem, kosmetykami czy zabawkami. Korzystanie z nich nie będzie dla malucha niczym nietypowym, o ile jest on przyzwyczajany do tego typu produktów od najmłodszych lat – wyjaśnia Dorota Kalinowska.

 

Rodzic, który sam stara się dbać o środowisko, jest nauczycielem swojego dziecka, dobrym wzorem do naśladowania. Gasi po sobie światło, zakręca wodę, segreguje odpady, przykręca grzejniki i jednocześnie tłumaczy dziecku, dlaczego postępuje tak, a nie inaczej. Jeśli nawet nasza pociecha nie do końca rozumie, na czym polega oszczędzanie energii, wie już, co należy robić, by jej nie marnować. – Wszystko to, co robimy jako rodzice, ma ogromny wpływ na kształtowanie postaw naszych dzieci w ich dorosłym życiu – zapewnia ekspert Akademii Misia Haribo.

 

Zadziałaj na wyobraźnię

 

Rozmowa z dzieckiem o ekologii nie musi ograniczać się do podawania suchych faktów, czy poleceń typu „Zgaś po sobie światło” albo „Zakręć wodę w łazience”. Małe dzieci  są bardzo otwarte na świat, zdobywają wiedzę doświadczając i eksplorując otoczenie, a przy tym znacznie wzbogacają swój zasób słownictwa. – Powinniśmy z dziećmi rozmawiać o tym, co nas otacza, robić eksperymenty i naturalne obserwacje, przeglądać atlasy i podróżować „palcem po mapie” – przekonuje Dorota Kalinowska. – Zadawajmy dzieciom pytania i pozwalajmy na udzielenie odpowiedzi. Pamiętajmy, aby używać języka prostego, nie bojąc się jednocześnie ekologicznej terminologii. Ważne jest, aby dziecko zrozumiało to, co chcemy mu przekazać. Możemy w tym celu wykorzystać zdjęcia, plansze, kolorowe ilustracje – radzi psycholog.

 

Pamiętaj o emocjach

 

Wychowanie dziecka w duchu ekologii nierzadko bywa trudnym zadaniem. – Dziecko w wieku przedszkolnym nie potrafi jeszcze wejść w perspektywę drugiego człowieka, jest egocentryczne i skupione na sobie. Jeśli więc chcemy rozwijać u naszych pociech troskę o środowisko, możemy połączyć ekologię z wyrazistymi, silnymi emocjami, które mogą spowodować zmianę postaw – tłumaczy Dorota Kalinowska, ekspert Akademii Misia Haribo. Dzieci emocjonalnie przywiązane do naturalnego otoczenia stają się zwykle przyjazne środowisku w życiu dorosłym. Uczucia bywają ważniejsze niż fakty, również wtedy, gdy mówimy o ratowaniu Ziemi, ochronie środowiska i ekologii. Jednym ze sposobów na rozwijanie postawy pro-ekologicznej jest czytanie opowiadań, dotykających „trudnych” emocji, mówiących o negatywnych skutkach zanieczyszczenia środowiska odczuwanych przez innych ludzi, a przede wszystkim pokazujących, co wszyscy możemy zrobić dla naszej planety i tym samym dla nas.

 

 

 

Rozmawiaj jak z dorosłym

 

Do dzieci i młodzieży w wieku szkolnym oprócz języka emocji trafiają też logiczne komunikaty i argumenty. Osoba w tym wieku jest w stanie wejść w perspektywę drugiego człowieka, nabywa umiejętności dokonywania własnych osądów, wypracowuje własne normy, czyli rozważa prawidłowość i nieprawidłowość działań i ich konsekwencji dla innych ludzi. Na tym etapie konstruktywna dyskusja z podopiecznym może okazać się bardziej skuteczna, niż zakazy i nakazy. – Niech dziecko stanie się równorzędnym partnerem do rozmowy. To da mu poczucie własnej wartości oraz przekona je o sile sprawczej własnych działań – radzi Dorota Kalinowska, ekspert Akademii Misia Haribo.

 

Weź udział w Akademii Misia Haribo

 

Akademia Misia Haribo – ogólnopolski program edukacyjno-społeczny dla przedszkoli i szkół – powstała z myślą o dzieciach, ale też o rodzicach i wychowawcach, którzy chcą rozwiać wszelkie wątpliwości związane z nauczaniem i wychowaniem najmłodszych. Celem realizowanego od 2007 roku projektu jest edukacja poprzez zabawę. Priorytetem tegorocznej edycji Akademii Misia Haribo jest budowanie świadomości ekologicznej u najmłodszych. W przedszkolach akcja przebiega pod hasłem „Oszczędzamy energię z Misiem Haribo”, w szkołach zaś jest to krótkie hasło „Zgaś światło!”. Projekt wspiera Rada Programowa, w skład której wchodzą m.in. psycholodzy, lekarze oraz pedagodzy. Patronem honorowym Akademii Misia Haribo jest Towarzystwo Przyjaciół Dzieci.

Nadesłał: JBcomm