Biegunka u dzieci - objawy i przyczyny

Biegunkę wywołuje wiele czynników: wirus, bakterie, jedzenie podrażniające układ pokarmowy dziecka oraz owoce (zwłaszcza jabłka), alergia, nietolerancja pokarmowa (na przykład mleko) lub niektóre leki. Choroba, która utrzymuje się ponad 6 tygodni (pomimo wyeliminowania z diety dziecka wszelkich potencjalnie szkodliwych czynników) nazywana jest biegunką przewlekłą, którą może wywoływać mukowiscydoza, celiakia, choroby tarczycy, niedobór enzymów lub inne zaburzenia.

W momencie, w którym kupka dziecka wypływa zbyt łatwo (mając jednocześnie luźną i wodnistą konsystencję), ma odmienny zapach i kolor oraz pojawia się kilka razy dziennie mówimy o biegunce. Dodatkowo, świadczy o niej także podrażnione i czerwone okolice odbytu. Należy pamiętać, że niektóre dzieci wypróżniają się kilka razy dziennie, ale dopóki stolce wyglądają normalnie nie mamy powodów do zmartwień.

Biegunka u dziecka, która utrzymuje się przez kilka dni albo jest bardzo nasilona może doprowadzić do odwodnienia oraz utraty masy ciała, dlatego w tym czasie należy szczególnie zadbać o odpowiednie nawadnianie dziecka. Małe dzieci należy często karmić - piersią lub mlekiem modyfikowanym (zaleca się w tym czasie stosowanie mieszanki bez laktozy, jako że w początkowej fazie biegunki dziecko może nie tolerować laktozy). Starszym dzieciom zaleca się podawanie wody lub rozcieńczony sok winogronowy. W przypadku kiedy biegunce towarzyszą wymioty, niezwykle ważnym jest podawanie dzieciom doustnych płynów nawadniających, czyli elektrolitów, które mają za zadanie wyrównać stężenie sodu i potasu, wypłukanych z organizmu w trakcie biegunki i aby zapobiec odwodnieniu, które może być niezwykle niebezpieczne.

Objawy odwodnienia

Biegunka u dziecka przyczynia się do utraty płynów, co w konsekwencji może doprowadzić do odwodnienia. Jest to stan chorobowy wywołany znaczną utratą wody oraz elektrolitów regulujących aktywność nerwów i mięśni, prawidłowe ciśnienie krwi oraz odpowiedzialnych za proces regenerowania się tkanek, co jest niezwykle niebezpieczne w przypadku małych dzieci. Odwodnienie u dziecka objawia się:
•    wysuszoną błoną śluzową jamy ustnej (spękane usta, lepka ślina, suchy język)
•    suchym płaczem, czyli płaczem bez łez
•    mniejszą ilością moczu - mniej niż 6 mokrych pieluszek na dobę lub zupełnie sucha pieluszka przez 2-3 godziny powinno zaalarmować rodziców, jako że oznacza to, że ilość wydalanego moczu jest skąpa
•    w przypadku kilkumiesięcznych dzieci - zapadnięte ciemiączko (czyli miękkie miejsce na głowie), które normalnie powinno być płaskie, w przypadku odwodnienia robi się ono wklęsłe
•    apatią i brakiem energii.

Wraz z rozwojem odwodnienia pojawiają się kolejne objawy, które wymagają natychmiastowej pomocy lekarskiej. Są to:
•    wychłodzenie
•    plamy na skórze dłoni i stóp
•    bardzo wysuszone błony śluzowe (suche usta, spękane wargi, suche oczy)
•    brak moczu (sucha pieluszka przez ponad 6 godzin)
•    wyjątkowy niepokój, rozdrażnienie, nadmierna senność, a nawet omdlenia.

Wraz z pojawieniem się pierwszych objawów odwodnienia należy niezwłocznie wdrożyć odpowiednie nawadnianie organizmu i wyrównać niedobór wodno – elektrolitowy, aby zapobiec pogłębieniu się stanu odwodnienia, które w konsekwencji może się okazać niezwykle niebezpieczne dla dzieci. Odwodnienie zaburza nie tylko gospodarkę elektrolitową, ale może także w konsekwencji doprowadzić do anemii, a w skrajnych przypadkach nawet do zgonu. Niektórzy eksperci zalecają również podawanie probiotyków wierząc, że pomogą one zwalczyć biegunkę u dziecka, niemniej jednak warto skonsultować się z lekarzem, który pomoże wdrożyć odpowiednie leczenie.