2011-06-14
W ramach realizowanego przez Stowarzyszenie Krajowa Unia Producentów Soków (KUPS) programu edukacyjnego „5 porcji warzyw, owoców lub soku”, w kwietniu 2011 roku nauczyciele z całej Polski przeprowadzili wśród dzieci klas I–III badanie wiedzy na temat zdrowego odżywiania.

 W ramach realizowanego przez Stowarzyszenie Krajowa Unia Producentów Soków (KUPS) programu edukacyjnego „5 porcji warzyw, owoców lub soku”, w kwietniu 2011 roku nauczyciele z całej Polski przeprowadzili wśród dzieci klas I–III badanie wiedzy na temat zdrowego odżywiania. Aby dowiedzieć się, jak program wpłynął na wiedzę dzieci i rodziców, porównaliśmy go z badaniami przeprowadzonymi przez tych samych nauczycieli w listopadzie 2010 roku. Z porównania wynika, że akcja przyniosła bardzo pozytywne rezultaty – dzieci spożywają więcej owoców, warzyw i soków niż przed programem. W maju został również rozstrzygnięty ogólnopolski konkurs plastyczny na najlepszy plakat promujący program. Do udziału w programie zgłosiło się prawie 300 000 uczniów z ponad 4000 szkół z całej Polski.

Na początku akcji nauczyciele i uczniowie z ponad 4 000 szkół otrzymali materiały edukacyjne, na podstawie których w ciągu roku szkolnego prowadzili lekcje dotyczące zasad zdrowego odżywiania. Materiały edukacyjne trafiły także do ponad pół miliona rodziców. Wyniki badania przeprowadzonego wśród 170 000 uczniów klas I–III wykazują, że znacznie poprawiła się ich wiedza na temat regularnego spożywania 5 porcji warzyw, owoców lub soku. Dzieci również spożywają znacznie więcej owocowo-warzywnych porcji niż przed przeprowadzeniem w szkołach programu.

Wzrost wiedzy dzieci na temat zdrowego odżywiania

Prawie 90% dzieci biorących udział w końcowym badaniu wiedziało, iż warzywa, owoce i soki są zdrowe, gdyż zawierają cenne naturalne witaminy. Przed programem niecałe 77% uczniów, którzy wzięli udział we wstępnym badaniu, zdawało sobie z tego sprawę.

Lekarze i eksperci żywieniowi na całym świecie przekonują, że w trosce o zdrowie trzeba zjadać codziennie minimum 500 g owoców i warzyw rozdzielonych na co najmniej 5 porcji. Z końcowego badania wiedzy wynika, że aż 80% dzieci wie, ile razy w ciągu dnia powinny sięgać po owoce, warzywa i sok. Wiedza na ten temat poprawiła się wśród uczniów biorących udział w programie o prawie 40%.

Zwiększenie konsumpcji warzyw i owoców

Często słyszy się o problemach związanych z przekonaniem dzieci do jedzenia warzyw, ponieważ najmłodsi za nimi nie przepadają. Tymczasem z przeprowadzonego badania wynika, że ponad 88% uczniów deklaruje, że lubi jeść warzywa.

Po zrealizowaniu akcji na śniadanie jadło warzywo aż 42% badanych dzieci, czyli prawie o połowę więcej niż w listopadzie 2010 r. (22%). W tych samych badaniach aż 43% uczniów potwierdziło, że dostało warzywo do szkoły na drugie śniadanie, np. w kanapce. Pod tym względem wynik poprawił się o 24%.

Wyniki końcowego badania pokazały, że ponad 96% dzieci lubi jeść owoce. Po zakończeniu programu aż 45% dzieci zadeklarowało, że jadło owoc na śniadanie – to o 19% więcej niż przed programem. Obecnie również prawie połowa uczniów – ponad 43% dzieci – deklaruje, że otrzymały owoc do szkoły. Jest to znaczna poprawa, która świadczy również o tym, iż wzrosła świadomość rodziców, że ich dzieci powinny dostawać 5 porcji warzyw, owoców lub soku w ciągu dnia.

Więcej dzieci pije soki

Porcją, po którą najchętniej sięgają uczniowie klas I–III, są soki. Końcowe badanie wiedzy wykazało, że aż 97% dzieci je lubi.

Mimo że jest to tak poręczna porcja zdrowia, przed akcją jedynie 31% dzieci otrzymywało sok do szkoły. Teraz do szkoły dostało sok prawie 48% uczniów, czyli aż o 17% więcej niż na początku programu.

Pod koniec programu 75% badanych dzieci piło na śniadanie w domu sok. To aż o 41% więcej niż przy pierwszym badaniu – wtedy tylko 34% dzieci piło sok do śniadania.

Program „5 porcji warzyw, owoców lub soku” miał na celu zmienić nawyki żywieniowe dzieci i ich rodziców. Dzięki prowadzonym w ciągu roku szkolnego lekcjom na temat zdrowego odżywiania się dzieci znacznie poszerzyły swoją wiedzę na ten temat oraz były zachęcane do właściwej diety. Chcieliśmy sprawić, by dzieci deklarujące, że lubią owoce, warzywa i soki, naprawdę zaczęły je jeść w odpowiednich ilościach. Dzięki programowi na lekcjach poznały warzywa i owoce, zaprzyjaźniły się z nimi i wprowadziły do swojej diety. Z rezultatów przeprowadzonych przez nauczycieli badań wynika też, że dotarliśmy z tą wiedzą również do rodziców, ponieważ teraz dzieci dostają od nich więcej warzyw, owoców i soku.

Nawyki żywieniowe kształtują się już u kilkulatków – dlatego rola zarówno szkoły, jak i rodziców jest w tym zakresie nieoceniona. Rodzice przygotowujący dzieciom posiłki oraz dający przykład swym zachowaniem mają ogromny wpływ na nawyki żywieniowe swoich pociech. Jeśli sami rodzice nie sięgają po warzywa, owoce czy soki, trudno wymagać tego od dzieci. Zachęcamy też rodziców do pakowania do tornistra swojego dziecka poręcznej zdrowej porcji, jaką jest sok. Pamiętajmy, że 5 porcji warzyw, owoców lub soku należy spożywać każdego dnia.

Jak podkreśla dr n. med. Agnieszka Jarosz, kierownik Centrum Promocji Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej w Instytucie Żywności i Żywienia w Warszawie: Niezbędnym elementem zdrowia jest odpowiednia dieta, czyli właściwe odżywianie. Jednymi z najistotniejszych produktów są warzywa i owoce. Poprzez bogactwo witamin i składników mineralnych biorą udział we wszystkich procesach zachodzących w organizmie. Ważne są zwłaszcza dla młodego człowieka, który intensywnie się rozwija. Dlatego należy dbać, by każdemu posiłkowi towarzyszyła porcja warzyw lub owoców. Porcją może być szklanka (ok. 200 ml) soku owocowego lub warzywnego. Ważne, by dziecko pamiętało o tego typu dodatkach każdego dnia. Tylko urozmaicona dieta ustrzeże je przed niedoborami poszczególnych składników, tak częstymi w okresie wzrostu i dojrzewania.

Finał konkursu plastycznego

W maju rozstrzygnięty został również konkurs plastyczny na najlepszy plakat, w którym uczestniczyły szkoły biorące udział w programie. W konkursie rywalizowało ze sobą aż 2165 plakatów z całej Polski. Z każdego województwa został wybrany najlepszy plakat, czyli była to praca zbiorowa jednej klasy.

Organizatorzy zostali miło zaskoczeni bardzo dużą ilością przysłanych pięknych prac promujących program i zdrowe odżywianie na podstawie 5 porcji warzyw, owoców lub soku. Uczniowie wykazali się ogromną pomysłowością i twórczym podejściem do tematu. Dlatego Komisja przyznała także 19 wyróżnień. Łącznie mamy więc aż 35 szczęśliwych zwycięzców konkursu.

Program „5 porcji warzyw, owoców lub soku” w trosce o zdrowie

Ogólnopolski program edukacyjny „5 porcji warzyw, owoców lub soku” ma spowodować zmianę nawyków żywieniowych na lepsze, a przede wszystkim na zdrowsze, poprzez zwiększenie świadomości na temat zdrowej diety oraz zachęcenie dzieci do spożywania warzyw, owoców i picia soków pięć razy dziennie.

Dodatkowe informacje i porady na temat zdrowego odżywiania znajdują się na stronie ogólnopolskiego programu edukacyjnego „5 porcji warzyw, owoców lub soku”: www.5porcjiwszkole.pl. Z pewnością będą one bardzo pomocne w codziennym życiu.

Program „5 porcji warzyw, owoców lub soku” został sfinansowany przez Fundusz Promocji Owoców i Warzyw.
  

Organizator:

KUPS  

                                  Patronat honorowy:
Ministerstwo Zdrowia
Ministerstwo Edukacji Narodowej 
                        
Partner merytoryczny:
Instytut Żywności i Żywienia w WarszawiePatronaty Kuratorów Oświaty:
Podlaski Kurator Oświaty
Kujawsko-Pomorski Kurator Oświaty
Pomorski Kurator Oświaty
Lubuski Kurator Oświaty
Śląski Kurator Oświaty
Świętokrzyski Kurator Oświaty
Mazowiecki Kurator Oświaty
Łódzki Kurator Oświaty
Warmińsko-Mazurski Kurator Oświaty
Wielkopolski Kurator Oświaty
Podkarpacki Kurator Oświaty
Zachodniopomorski Kurator Oświaty
Lubelski Kurator Oświaty

Dalszych informacji udziela:
Justyna Zając 
smARTcat Sp. z o.o.
ul. Baletowa 104
02-867 Warszawa
T : (+48) 22 310 14 70 - 72
F : (+48) 22 310 14 73
K :  +48 608 021 127

Nadesłał: Ewa Hahn